Κάθε γυναίκα πιστεύω διερωτάται αν αντέχεται ο πόνος της γέννας και το πως είναι η αίσθηση του τοκετού. Από αρκετά νεαρή ηλικία θυμάμαι να φοβάμαι τη γέννα και μάλιστα γύρω στα 18 να γκουγκλάρω οτιδήποτε μπορώ σχετικά με το θέμα (κατέληξα να βλέπω βίντεο γέννας… κάτι το οποίο με έκανε να φοβάμαι ακόμα περισσότερο). Δεκατέσσερα χρόνια μετά, γέννησα χωρίς επισκληρίδιο, χωρίς καμία χημική παρέμβαση.
(spoiler) Αντέχεται
Το μόνο που κατάφερε να πάρει το φόβο από μέσα μου είναι η εμπιστοσύνη μου στις διαδικασίες της φύσης. Η ενασχόλησή μου με τις παραδοσιακές θεραπείες μου έμαθε, πως η φύση πάντα ξέρει καλύτερα. Ψάχνοντας και διαβάζοντας, ενθουσιάστηκα με την κορυφαία μαία Ina May Gaskin που περιγράφει τους πόνους της γέννας ως μια “ενδιαφέρουσα αίσθηση” (και ακόμα πιο τραβηγμένο “getting high”). Ο πόνος πιθανόν να προέρχεται από την αντίστασή μας στη διαδικασία της γέννας.
Η θεία μου, μου έλεγε καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δύο πράγματα:
1. Ο πόνος της γέννας αντέχεται
2. Η γέννα ξεκινάει στο μυαλό
Και τα δύο αληθή.
Η πρώτη φάση
Όταν σε πιάνουν τα πρώτα πονάκια, νιώθεις σαν να έχεις κράμπες περιόδου. Καμία σχέση με πόνο, δηλαδή. Όσο εντείνεται η αίσθηση αρχίζεις και νομίζεις οτι πονάς. Όσο συνεχώς υπενθυμίζεις στον εαυτό σου ότι δεν πονάς, απλά νομίζεις ότι πονάς, όσο αναπνέεις όπως πρέπει, κρατάς την “αίσθηση” αυτή υπό έλεγχο. Όσο την ελέγχεις, τόσο δυναμώνει. Βοηθάει να είσαι σε ένα ασφαλές περιβάλλον, να κινείσαι και να αλλάζεις στάσεις. Να ξέρεις πως ο κάθε πόνος έρχεται και φεύγει. Τελειώνει. Και ο αριθμός των συσπάσεων αυτών είναι συγκεκριμένος και πεπερασμένος. Κάθε σύσπαση σε φέρνει πιο κοντά στο τέλος. Εγώ σκεφτόμουν τη γέννα σαν ένα μεγάλο κομπολόι, όπου ο κάθε πόνος αντιστοιχούσε με μια χάντρα που έπεφτε από πάνω προς τα κάτω.
Η μετάβαση
Κατά τη “μετάβαση” (τη φάση δηλαδή που η γέννα σοβαρεύει και το μωρό κατεβαίνει), όλη η κατάσταση ανεβαίνει level. Έχεις αλλάξει πίστα και τα πράγματα είναι πολύ πιο απαιτητικά. Δεν ξέρεις τι σε έχει βρει και χάνεις κάθε έλεγχο. Αυτό το σημείο απαιτεί πολύ μεγάλη διανοητική συγκέντρωση και σωματική αντοχή. Με τη βοήθεια του ζεστού νερού και με ένα μασαζάκι που μου έκαναν στη μέση, την άντεξα και αυτή τη φάση, παρότι μου φάνηκε δύσκολη και αργή (δεν ήταν καθόλου αργή αντικειμενικά). Ο πόνος, ναι, έχει δυναμώσει, αλλά αν με ρωτήσεις τώρα δεν θυμάμαι να σου πω που ακριβώς πονούσα.
Η γέννα
Ο πόνος της γέννας καθαυτός είναι μια άλλη ιστορία. Νομίζεις ότι θα πονάς “εκεί”, αλλά η αλήθεια είναι ότι πονάς παντού. Η μεγάλη δυσκολία έγκειται στο σπρώξιμο και όχι τόσο στον πόνο. Απαιτείται το 100% της δύναμής σου. Όσο δυσκολότερη η φάση, τόσο λιγότερο κρατάει όμως, οπότε μη φοβάσαι καθόλου. Ο πόνος ως αίσθηση είναι τελείως διαφορετικός από τον πόνο ενός τραύματος πχ. και αυτό συμβαίνει γιατί είναι φυσικός.
Το μετά
Με κάθε ειλικρίνεια, το ράψιμο και η αποθεραπεία της νότιας περιοχής είναι ίσως η μεγαλύτερη ταλαιπωρία. Τα ράμματα, ναι, είχαν πόνο με την κλασική έννοια της λέξης. Για όλα τα προηγούμενα έχει φροντίσει η φύση, παράγοντας απίστευτες ποσότητες ορμονών (αρκετές για να σε “φτιάξουν” για μήνες).
Είναι όλα στο μυαλό
Φαντάζεσαι ότι είναι βάρβαρο να βγει ένα ολόκληρο μωρό από μια τόσο στενή οδό. Το φαντάζεσαι λες και είναι να βγάλεις καρπούζι από το ρουθούνι σου, αλλά δεν είναι έτσι. Η περιοχή είναι σχεδιασμένη για να ανοίγει και να κλείνει. Είναι η φύση της. Και σε αυτό βοηθάει πάρα πολύ η δική σου προσέγγιση και οι συνθήκες που δημιουργείς. Ακόμα και ταμπόν να πας να βάλεις αν είσαι αγχωμένη, σε μια κρύα και πολύ βρώμικη τουαλέτα, μπορεί να πονέσεις. Το ίδιο συμβαίνει και με την ερωτική επαφή. Το ίδιο μέγεθος υπό άλλες συνθήκες μπορεί να σε πονέσει ή όχι. Να προκαλέσει ευχαρίστηση ή τραύμα. Όλη η διαφορά έγκειται στην κατάσταση στην οποία βρίσκεσαι.
Τι μπορείς να κάνεις
Έχε δίπλα σου ανθρώπους που εμπιστεύεσαι (για εμένα ήταν η γιατρός και ο άντρας μου) και όχι γυναικολόγους-αυθεντίες. Κανένας δεν θα σου πει πώς να γεννήσεις. Ο γυναικολόγος σου ή οι μαία θα πρέπει να είναι εκεί για να σε στηρίξει και να σε κάνει να νιώθεις ασφάλεια (κανένα ζώο της φύσης δεν γεννά εκτεθειμένο σε κίνδυνο. Όλα προτιμούν ένα ασφαλές περιβάλλον, συνήθως σκοτεινό και απόμερο).
Ψάξε τεχνικές που βοηθούν τον τοκετό όσο είσαι έγκυος. Αναπνοές, hypnobirthing, ασκήσεις κλπ. Στα πλαίσια αυτά έχε έτοιμες και κάποιες εικόνες για το νου σου, που θα σε βοηθήσουν την ώρα εκείνη. (ένα τριαντάφυλλο που ανοίγει για την πρώτη φάση των πόνων, το κομπολόι με τους πόνους, ακόμη και μια καφετιέρα επιστράτευσε η δική μου φαντασία). Βοηθάει πολύ!
Άκου το σώμα. Είσαι σε ένα ασφαλές περιβάλλον, ελεύθερη να χρησιμοποιήσεις τη φαντασία σου και το σώμα σου όπως σου αρέσει. Όταν κουράζεσαι να ξεκουράζεσαι, να πίνεις ή να τρως λίγο. Να αλλάζεις στάση, ή να σπρώξεις όταν πραγματικά πρέπει να σπρώξεις (αυτό το τελευταίο δεν το έκανα εγώ… βιάστηκα και το πλήρωσα με αρκετά ράμματα).
Άλλες τις βοηθάει η μουσική, άλλες το νερό, άλλες η προσευχή ή η συγκέντρωση. Το θέμα είναι να είσαι άνετη, να είσαι αισιόδοξη (τίποτα δεν μπορεί να πάει στραβά, αυτή είναι μια φυσιολογική διαδικασία και όπου να ‘ναι θα τελειώσει) και δυνατή.
Ο πόνος αντέχεται.
Υπάρχουν πολύ πιο δύσκολα κομμάτια της μητρότητας από τη γέννα χωρίς επισκληρίδιο… εκ πείρας…
